Giosuè Carducci (1835-1907): L'ultimo dei poeti dell’Italia antica, e il primo dei poeti dell’Italia nuova. | Ostatni z poetów starożytnych Włoch i pierwszym z poetów nowych Włoch.

188 lat temu, 27 lipca 1835 roku, w Valdicastello koło Lukki urodził się poeta Giosuè Carducci, ojciec Towarzystwa Dante Alighieri.
Chociaż jego nazwisko jest głównie związane z Uniwersytetem Bolońskim, gdzie przez 44 lata kierował katedrą literatury włoskiej, Giosuè Carducci zawsze pozostał zanurzony w krajobrazie Toskanii, który sam ubóstwiał w niektórych swoich utworach poetyckich.
O nim krytyk Attilio Momigliano powiedział: „Carducci jest ostatnim temperamentem człowieka, jaki miała nasza poezja, ostatnim poetą, który nie tylko widział siebie na świecie, ale także ludzi wokół niego. Jest kwadratowym człowiekiem, bogatszym w wyobraźnię niż Pascoli i D'Annunzio i bardziej złożonym niż obaj w swoim poetyckim rozwoju”.
Ze względu na swoje pełne pasji studiowanie klasyków łacińskich i greckich oraz Dantego Alighieri Carducci był ostatnim z poetów starożytnych Włoch i pierwszym z poetów nowych Włoch. Nawet jeśli jego najbardziej owocna twórczość poetycka przypadła na okres rozprzestrzeniania się nowych idei romantyzmu w całej Europie, Carducci był zwolennikiem przewartościowania literackiego klasycyzmu, szczerego w formie i pięknego w treści.
Carducci powiedział: „Ten, kto będąc w stanie wyrazić pojęcie w dziesięciu słowach, używa dwunastu, uważam za zdolnego do najgorszych czynów”. Oprócz swoich rewolucyjnych pomysłów na temat literatury.
Według ówczesnych krytyków Carducci był rzeczywiście spadkobiercą wczesnego romantyzmu, od którego przejął umiłowanie wolności, zadziorną wiarę w ideały, chwalebną egzaltację średniowiecznych dziejów, wzruszającą i nostalgiczną kontemplację natury, żal młodzieńczych marzeń, przemyślana medytacja nad ludzkim przeznaczeniem i śmiercią. Jednak istnieje również wyraźny związek z kulturą pozytywizmu: zaufanie do rozumu, nauki i postępu, zaprzeczenie jakiejkolwiek perspektywy metafizycznej i eschatologicznej. Należy zwrócić szczególną uwagę na związek między Carduccim a religią, ponieważ nie był on ani ateistą, ani antyreligijnym. Pomimo wychowania katolickiego, jakie otrzymał w rodzinie i u pijarów, poeta przyjął niezwykle agresywną postawę wobec Kościoła i księży, co uwydatniło się po jego przynależności do masonerii bolońskiej, nie był jednak wrogo nastawiony do nauki Chrystusa, lecz uważał go za wyśmiewanego właśnie przez tych, którzy go głosili.
Carducci uczestniczy także w przemianach politycznych swoich czasów. Szczególnie upadek Wielkiego Księstwa Toskanii w 1859 roku wzbudził w nim wielki entuzjazm w związku z powstaniami Risorgimento i zjednoczeniem Włoch. Był deputowanym Królestwa Włoch w 1876 i senatorem w 1890. W 1889 roku założył Towarzystwo Dantego Alighieri, które następnie zostało ustanowione jako organizacja non-profit na mocy dekretu królewskiego z dnia 18 lipca 1893 r., n. 347.
W 1907 roku otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie literatury jako pierwszy Włoch, który otrzymał to uznanie za całokształt twórczości.



Jeśli chcesz, możesz pogłębić postać Carducciego na Wikipedii.

188 anni or sono, il 27 luglio 1835 a Valdicastello, vicino Lucca nasceva il poeta Giosuè Carducci, padre della Società Dante Alighieri.
Anche se il suo nome è prevalentemente legato all'Università di Bologna dove per 44 anni condusse la cattedra di letteratura italiana, Giosuè Carducci rimase indelebilmente immerso nel paesaggio della Toscana, che egli stesso deifica in alcune delle sue opere poetiche.
Di Lui il critico Attilio Momigliano disse: “Carducci è l’ultima tempra d’uomo che abbia avuto la nostra poesia, l’ultimo poeta che nel mondo non abbia veduto soltanto se stesso, ma anche il prossimo. È un uomo quadrato, più ricco di fantasia che Pascoli e D’Annunzio e più complesso di entrambi nel suo svolgimento poetico”.
Per il suo appassionato studio dei classici latini e greci e di Dante Alighieri, Carducci fu l’ultimo dei poeti dell’Italia antica, e il primo dei poeti dell’Italia nuova. Anche se la sua piu feconda opera poetica ricadde nel periodo in cui in tutta Europa si diffondevano le nuove idee del romanticismo, Carducci fu sostenitore della rivalorizzazione del classicismo letterario, schietto nella forma e bello nei contenuti. Carducci diceva: “Colui che potendo esprimere un concetto in dieci parole ne usa dodici, io lo ritengo capace delle peggiori azioni”. Oltre alle sue idee rivoluzionarie sulla letteratura.
Secondo i critici contemporanei però lo spirito di Carducci fu autenticamente erede del primo Romanticismo, da cui riprese l'amore della libertà, la fede pugnace negli ideali, l'esaltazione gloriosa della storia medievale, la contemplazione commossa e nostalgica della natura, il rimpianto dei sogni giovanili, la pensosa meditazione sul destino umano e sulla morte. Non manca però anche un evidente legame con la cultura del positivismo: fiducia nella ragione, nella scienza e nel progresso, negazione di ogni prospettiva metafisica ed escatologica. Bisogna prestare anche molta attenzione circa il rapporto tra Carducci e la religione, poichè non fu ateo nè antireligioso. Nonostante la formazione cattolica ricevuta in famiglia e presso gli Scolopi, il poeta assunse un atteggiamento estremamente aggressivo nei confronti della Chiesa e dei preti e ciò si accentuò in seguito alla sua adesione alla massoneria felsinea, tuttavia non fu ostile all'insegnamento di Cristo, ma lo riteneva sbeffeggiato proprio da coloro che lo predicavano.
Carducci partecipò anche ai cambiamenti politici del suo tempo. In particolare la caduta del Granducato di Toscana del 1859 suscita in lui un grande entusiasmo in vista dei moti risorgimentali e dell’Unita d’Italia. Fu Deputato del Regno d'Italia nel 1876 e nel 1890 Senatore. Nel 1889 fondò la Società Dante Alighieri eratta poi come ente morale con Regio Decreto del 18 luglio 1893, n. 347.
Nel 1907 ricevette il premio nobel per la letteratura e fu il primo Italiano in assoluto a ricevere questo riconoscimento per tutta la sua opera creativa.

Se vuoi puoi approfondire la figura di Carducci su Wikipedia.

Portret Giosuè Carducci, autorstwa malarza Vittorio Corcos 1892 (Muzeum Palazzo Pallavicini - Bolonia)

Ritratto di Giosuè Carducci, del pittore Vittorio Corcos 1892 (Museo di Palazzo Pallavicini - Bologna)